آیا شما با افزودنی های مجاز در صنایع لبنی آشنایی دارید؟ برای تهیه و نگهداری بسیاری از محصولات دارویی، غذایی و بهداشتی و آرایشی از افزودنی های مجاز شیمیایی استفاده می شود. اگر به برچسب روی جلد محصول دقت کنید، نام ترکیبات مجاز که به آن اضافه شده است را می توانید ببینید.
در زمان قدیم بیشتر مواد غذایی به طور طبیعی تهیه و مصرف می شد. اما امروزه محصولات غذایی در کارخانه ها تولید می شود و برای ماندگاری بیشتر و سالم ماندن محصول از افزودنی های مجاز و مواد ضد میکروبی استفاده می شود. اغلب مردم دوست دارند که از مواد نگهدارنده در محصولات غذایی استفاده نشود ولی متخصصان تغذیه اعتقاد دارند که استفاده از مواد نگهدارنده ضد میکروبی در کنار فرایندهای انجام شده بر روی محصول نقش مهمی در حفظ سلامتی مواد غذایی دارد.
افزودنی مواد غذایی چیست؟
مواد شیمیایی یا طبیعی که در طی فرایند تهیه یک ماده غذایی جهت بالا بردن کیفیت، طعم، مزه و رنگ آن و به میزان کم استفاده می شود را افزودنی مواد غذایی می گویند. همچنین افزودنی باعث افزایش ماندگاری محصول می شود. افزودنی های مجاز در صنایع لبنی، در هنگام فرآیند تولید، بسته بندی و نگهداری به مواد لبنی اضافه می شوند و هدف از این کار حفاظت از ارزش ماده لبنی، کاهش ضایعات، افزایش استقبال مصرف کننده از خرید محصول، بالا بردن مدت زمان ماندگاری ماده لبنی، جلوگیری از فاسد شدن محصول لبنی و بهبود طعم و رنگ و غلظت محصول است.
افزودنی های مجاز در صنایع لبنی طبق یک برنامه مشخص و تحت نظارت و بر اساس نوع محصول و به میزان مشخص افزوده می شود.
فواید استفاده از افزودنی های مجاز در صنایع لبنی
۱ – تامین ایمنی مواد لبنی
۲- طولانی شدن عمر نگهداری محصول لبنی
۳ – کم شدن میزان ضایعات مواد لبنی
لیست افزودنی های مجاز در صنایع لبنی
۱- فسفات کلسیم
۲- پلی فسفات سدیم
۳- صمغ گوار
۴- اسید لاکتیک
۵ – صمغ لوبیای لوکاست
۶ – کنستانتره پروتئین شیر
۷ – ناتامایسین
۸ – دی فسفات سدیم
۹ – صمغ زانتان
۱۰ – ویتامین D۳
۱۱ – ویتامین A و روغن پالم
۱۲- ویتامین A استات
۱۳ – سوکرالوز
۱۴- سویا لیستین
۱۵ – سلولز پودر شده
۱۶ – پلی سوربات ۸۰
۱۷ – نشاسته ذرت اصلاح شده
۱۸ – فروکتوز
۱۹ – کاراگینان
۲۰ – دی گلیسیریدها
۲۱ – اسید سیتریک
کاربرد پلی فسفات سدیم به عنوان یک افزودنی مجاز در صنایع لبنی
نمک های پتاسیم و سدیم مثل پلی فسفات سدیم جهت تهیه محصولات لبنی کاربرد دارد. پلی فسفات سدیم به عنوان امولسیفایر، تثبیت کننده، معلق کننده، اتصال دهنده چربی و رطوبت، تشدید کننده حلالیت، بافر و گیرنده یون فلزی در محصولات غذایی استفاده می شود.
پلی فسفات سدیم در تهیه پنیر پروسس و همچنین پنیر پیتزا استفاده می شود و برای کمک به حفظ بافت مواد غذایی در محصولات فرآوری شده استفاده می شود.
در کشور ما ایران، تنها تولید کننده پلی فسفات سدیم ، شرکت غزال نجم (بسام) می باشد که طی چندین سال تلاش توانسته به فرمول منحصر به فرد این محصول دست پیدا کند و نیاز صنایع داخلی کشور مثل صنایع لبنی را به این محصول برطرف نماید.
معرفی سایر افزودنی های مجاز در صنایع لبنی که منشاء طبیعی دارند
۱- بتاکاروتن
۲- اسید مالیک
۳- پکتین
۴ – اسید مالیک
صنایع لبنی سالم باید چگونه باشد؟
۱- پنیر باید دارای شیر کشت شده، آنزیم و نمک باشد پنیر ممکن است دارای پروبیوتیک های خاص باشد.
۲ – شیر باید به طور خالص باشد ولی امروزه در همه محصولات لبنی ویتامین D۳ وجود دارد.
۳ – ماست بایداز شیر و مواد پروبیوتیک های زنده تهیه شده باشد.
۴ – خامه های ترش دارای خامه کشت شده می باشند.
افزودن چه موادی به محصولات غذایی در همه کشورها ممنوع است؟
۱ – نیترات سدیم
۲ – ساکارین
۳ – کافئین
۴ – آسه سولفام پتاسیم: نوعی شیرین کننده مصنوعی که موجب بروز تومورهای ریه، پستان، سرطان خون و بیماری مزمن تنفسی در موش صحرایی شده است. قرار گرفتن به مدت طولانی در معرض اسه سولفام پتاسیم موجب بروز سردرد، گیجی، افسردگی، حالت تهوع و تاثیر بر کلیه و کبد می شود.
۵ – اولسترا
۶ – رنگ های مصنوعی
۷ – آناتو: رنگ خوراکی نارنجی که یک رنگ مصنوعی است و موجب بروز سردرد، بی قراری، تحریک پذیری، ایجاد اختلال در دستگاه گوارش، سیستم عصبی، تنفس و پوست می شود.
۸ – کارمین: رنگ قرمز متمایل به صورتی، که موجب ایجاد واکنش های آلرژیک مثل آسم و عطسه می‌شود. همچنین باعث شوک آنافیلاکتیک می‌شود.
م. خ