رضا راحتدهمرده روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بیشترین افراد تایید تابعیت شده از مناطق روستایی و عشایری بوده است.
وی افزود: ۲ هزارو ۳۷۹ پرونده نیز رد تابعیت شده و ایرانی بودن آنان تایید نشده که بیشتر آنان در مراکز شهرهای شمالی و مرزی سیستان و بلوچستان بوده است.
وی با بیان اینکه تقریبا ۲۱ درصد مدعیانی که تقاضای ایرانی داشتند رد تابعیت شدند، گفت: در سال های اخیر تعداد رد تابعیت ها بیشتر شده زیرا ایرانی ها شناسنامه گرفته اند جز تعداد محدودی و باقیمانده پرونده های در دست اقدام منتظر نظر مراجع امنیتی و انتظامی هستند و ۲ هزارو ۹۰۷ پرونده در سطح استان در دست اقدام و رسیدگی است.
مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان افزود: یکی از وظایف و ماموریت های اصلی سازمان ثبت احوال ثبت وقایع حیاتی است که فردی فاقد شناسنامه نباشد.
وی بیان کرد: وظیفه ذاتی ثبت احوال صدور شناسنامه برای اتباع دارای اقامت قانونی در ایران و ایرانیانی که در هر نقطه از کشور حضور دارند است زیرا پایه و اساس مدارک و هویت فرد براساس شناسنامه ای است که در بدو تولد از طریق ثبت احوال صادر می شود.
راحت دهمرده گفت: سازمان ثبت اسناد بیش از یکصد سال در کشور و حدود ۹۵ سال در سیستان و بلوچستان قدمت دارد که در گذشته هیچ محدودیتی برای صدور شناسنامه برای افراد بزرگسال از سوی این سازمان وجود نداشت و ماموران ثبت به روستاها مراجعه و در همانجا با سند و مهر شناسنامه صادر می کردند.
وی افزود: در سال ۵۵ قانون ثبت احوال بازنگری شد و یکسری محدودیت ها برای افراد بزرگسال ایجاد کرد اما ماموران ثبت همچنان به مناطق روستایی می رفتند و مشکل افرادی که مدعی شناسنامه بودند را با تنظیم صورتجلسه و اکیپ هایی که آن زمان تشکیل شد برطرف می کردند.
مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان ادامه داد: در سال ۶۳ قانون ثبت احوال مجددا بازنگری شد و براساس آن رسیدگی به افراد فاقد شناسنامه در قالب دستورالعملی بررسی می شود.
وی اظهار داشت: طبق قانون، هویت از طریق نیروی انتظامی و تابعیت از طریق شورای تامین هر شهرستان باید بررسی شود یعنی یک فرد ایرانی اگر ادعا کند که بدون شناسنامه است اول باید نیروی انتظامی هویت و شورای تامین نیز تابعیت وی را تایید کند که در صورت ایرانی بودن شناسنامه صادر می شود.
راحت دهمرده خاطرنشان کرد: بعد از انقلاب اسلامی طرح های مختلفی در این زمینه در سطح استان اجرا شدو ماموران ثبت احوال با همکاری سازمان یونیسف به مناطق روستایی و عشایری مراجعه کرده و برای افرادی که ادعای ایرانی بودن داشته اما فاقد شناسنامه بودند پرونده تشکیل می دادند و همچنان افراد مدعی فاقد شناسنامه در سطح استان وجود دارند که معتقدیم هیچ زمانی به صفر نخواهد رسید.
وی گفت: فاقدین شناسنامه چندین گروه هستند و بیشترین آمار در سیستان و بلوچستان مربوط به گروه فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی است که متاسفانه این ازدواج ها به صورت قانونی ثبت نشده و پروانه زناشویی دریافت نمی کنند و برهمین اساس ولادت فرزند نیز ثبت نمی شود.
مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان افزود: اینگونه افراد اکثرا به صورت غیرقانونی به ایران مهاجرت و ازدواج کردند اما قانونی در مجلس تصویب شده که دقیقا مشخص کرده این افراد به چه طریقی می توانند شناسنامه دریافت کنند.
وی بیان کرد: در این قانون ۲ وظیفه برای ثبت احوال مشخص شده که براساس آیین نامه، بررسی شناسنامه مادر ایرانی یکی از این وظایف است و افرادی که به اداره امور اتباع مراجعه می کنند پرونده ای تشکیل و از ثبت احوال استعلام و در خصوص وضعیت سند شناسنامه مادر بررسی می شود.
راحت دهمرده ادامه داد: به طور متوسط روزانه بین ۲۰ تا ۳۰ استعلام از اداره ثبت احوال انجام می شود و سپس استعلامات از طریق مراجع امنیتی و انتظامی پیگیری و بعد از تایید پرونده به ثبت احوال جهت صدور شناسنامه ارسال می شود که تاکنون پرونده ای ارسال نشده است.
وی گفت: اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری سیستان و بلوچستان سامانه ای را تعریف کرده که افراد فاقد شناسنامه می توانند در آنجا ثبت نام و برای دریافت شناسنامه اقدام کنند.
مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان اظهار داشت: افرادی که هیچگونه مدرک سببی و نسبی ندارند و به صرف سکونت طولانی و بسیار زیاد در ایران ادعای ایرانی بودن می کنند که نمی توان برای این افراد تشکیل پرونده داد اما در صورت تایید شورای تامین می توان مطابق قانون پرونده تشکیل داد.
وی گفت: زنانی که با افراد خارجی ازدواج می کنند باید اقامت همسر خود و ازدواجشان را به صورت قانونی ثبت کنند.
راحت دهمرده تصریح کرد: افرادی ساکن در مناطق روستایی و عشایری در صورتی که شخصی از بستگان آنان فوت کرد باید بلافاصله به ثبت احوال اعلام کنند تا شناسنامه باطل شود و در اختیار اشخاص دیگری قرار نگیرد.
وی عکس دار کردن شناسنامه در سن ۱۵ سالگی و دریافت شناسنامه در بدو تولد را از دیگر اقدامات مهمی عنوان کرد که باید در این زمینه انجام شود.
مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان بیان کرد: در این استان ۵۴ اداره و نمایندگی ثبت احوال وجود دارد که اگر واقعه ولادت به موقع ثبت شود مشکل کم ثبتی، دیرثبتی و فاقدین شناسنامه را در آینده نخواهیم داشت.