سمیه رفیعی عصر چهارشنبه در شهرستان زبرخان استان خراسان رضوی افزود: یکی از نخستین اقدامات مجلس، تصویب قانون حمایت قضایی و بیمه‌ای از محیط‌بانان و جنگل‌بانان بود که بخشی از مشکلات مربوط به این حوزه در آن درنظر گرفته شده است.
وی در باره پرونده محیط‌بانان مازندرانی ادامه داد: در این پرونده ماده ۴۷۷ اعمال شده و برای رسیدگی مجدد برگشت داده شد که در یکی از شعب دیوان عدالت اداری در حال رسیدگی است.
رییس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی گفت: طرحی برای تبدیل سازمان محیط زیست به وزارتخانه ارائه شده که با رویکرد حاکمیتی مسئله محیط زیست منافات دارد و در حوزه محیط زیست باید یکپارچگی منابع طبیعی مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: درآمدهای سازمان محیط زیست به اشتباه در حال واریز به خزانه است، با اینکه امسال با تلاش‌های صورت گرفته اعتبارات این سازمان ۲ برابر شد و درآمدهای آن هم رشد قابل توجهی داشت اما همچنان بودجه آن به بودجه معاونت وزارتخانه هم نمی‌رسد و از نظر منابع و تجهیزات بسیار ضعیف است.
رفیعی ادامه داد: سازمان‌محیط زیست جرایم و عوارض آلایندگی را اخذ می‌کند، مجوز پروانه شکار صادر می‌کند ولی درآمد هیچیک از آنها به سازمان محیط زیست بازنمی‌گردد که این مشکلات باید حل شود.
دیزباد زبرخان نمونه بارز توسعه پایدار روستایی است
وی همچنین گفت: روستای “دیزباد بالا” در شهرستان زبرخان نمونه بارز توسعه پایدار روستایی در حوزه ملی و بین‌المللی است که با جلب حداکثری مشارکت اهالی به اقتصاد پویا دست یافته است.
این نماینده مجلس افزود: همه قوانین مربوط به محیط زیست را در روستای دیزباد در عرصه عمل مشاهده می‌کنیم که جای قدردانی دارد.
رفیعی ادامه داد: در مباحث مربوط به محیط زیست مردم جلوتر از مسوولان هستند و امروز مسئله آب چالش اصلی و جدی کشور است که برای مقابله با این بحران هنوز یک برنامه جامع و منسجم نداریم.
وی گفت: امروز مردم دنیا به سوی حفاظت مشارکتی پیش می‌روند و مردم خودشان در این امر مداخله می‌کنند و بهره و سود آن را مشاهده می‌کنند اما در این زمینه هنوز کار چندانی در کشور انجام نشده است.
رییس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی افزود: در مناطقی که توسعه رخ داده است سود بهره‌برداری از منابع طبیعی به سرمایه‌داران می‌رسد و ساکنان همان مناطق بیشتر با مخاطرات آن دست به گریبان هستند در حالی که از مصادیق مهم توسعه پایدار این است که سود صنایع صرف جوامع محلی شود.
نایب رییس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی نیز گفت: روستای دیزباد مصداق بارز و عملی توسعه پایدار روستایی در ایران و جهان است.
پرویز اوسطی افزود: در روستای دیزباد با برخورداری از شرایط و ظرفیت‌های مناسب در حوزه آبخیزداری و درخت‌کاری باید الگویی ایجاد شود تا در سطح ملی نیز به اجرا درآید، علاوه بر آن لهجه و دانش بومی روستای دیزباد نیز قابلیت ثبت به عنوان میراث ناملموس را دارد.
وی ادامه داد: از ۵۰۰ سال قبل گفتمان توسعه برای بازسازی جامعه براساس باورهای جدید مبتنی بر سه محور علم باوری، انسان باوری و آینده باوری مورد توجه قرار گرفته است و در این چارچوب اسناد آمایش مناطق برای توسعه براساس ظرفیت آب و خاک و منابع طبیعی همان مناطق مورد توجه قرار می‌گیرد اما طی سال‌های گذشته در برنامه های توسعه‌ای و احداث صنابع این موارد مورد توجه قرار نگرفته است.
این نماینده مجلس گفت: در سال ۱۳۰۰ به ازای هر ایرانی ۱۳ هزار مترمکعب آب تجدیدپذیر داشتیم اما امسال این میزان به هزار و ۵۰۰ مترمکعب رسیده و همچنان بطور جنون‌آمیز در حال استفاده از منابع آب هستیم.
وی افزود: کشورهایی که بیش از ۱۰ درصد آب تجدیدپذیر خود را مصرف می‌کنند جزو کشورهای بحرانی محسوب می‌گردند و در این‌حوزه ایران در وضعیت فوق بحرانی است.
دشت نیشابور فوق بحرانی است
نماینده مردم نیشابور، فیروزه و زبرخان در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: دشت نیشابور در وضعیت فوق بحرانی قرار دارد و نشست زمین زیرساخت‌های ما را تهدید می‌کند ولی هنوز برنامه‌ای برای مقابله با این بحران نداریم.
هاجر چنارانی افزود: نیشابور در منطقه‌ای زلزله‌خیز واقع شده و نیازمند توجه و برنامه‌ریزی ویژه در این حوزه هستیم تا در زمان بروز بحران غافلگیر نشویم.
وی ادامه داد: از دهه ۵۰ تا ۹۰ میزان فرسایش خاک از یک میلیارد تن به ۲ میلیارد تن رسیده و با دارا بودن یک درصد از وسعت دنیا رتبه اول فرسایش خاک را در جهان داریم.
فرماندار زبرخان هم گفت: برنامه جامعی در حوزه محیط زیست نداریم و برنامه‌های توسعه‌ای با نحوه مدیریت منابع آب و استراتژیک تناقض دارد.
یحیی سلیمانی افزود: امروز دشت نیشابور جزو دشت‌های بحرانی کشور است و در همین منطقه عمق چاه های آب شُرب از ۱۱۰ متر به بیش از ۲۰۰ متر رسیده است.
وی ادامه داد: طرح کشت‌های گلخانه‌ای بطور جدی در دستور کار قرار دارد و پنج هکتار زمین در زبرخان به این منظور اختصاص یافته است.
فرماندار زبرخان با بیان اینکه ۸۵۰ گونه گیاه دارویی در زبرخان وجود دارد گفت: از این تعداد فقط ۲ گونه آن شامل استخدوس و ریواس برداشت می‌گردد و برای سایر این‌گونه‌ها برنامه‌ای نداریم.
وی با بیان اینکه زبرخان دارای هزار هکتار جنگل و پنج حوزه آبخیزداری است افزود: اداره حفاظت محیط زیست این شهرستان با این تعداد نیرو و تجهیزات در حوزه حفاظت نمی‌تواند کار موثری انجام دهد.
سلیمانی ادامه داد: مشارکت و همیاری اهالی دیزباد موجب شده است شاهد اتفاقات خوبی در این روستا باشیم بطوریکه در اجرای طرح حفاظت و تکثیر گونه‌های با ارزش گیاهی و دارویی در سال ۱۳۹۲ نخستین یگان حفاظت محیط زیست دیزباد با همکاری و خودیاری اهالی همین روستا تشکیل شد و پس از شیوع کرونا هم در راستای آگاهی افزایی مشارکتی درباره این ویروس به همت خانه هلال دیزباد کارگاه‌ها و کلیپ‌های آموزشی تهیه و منتشر شد و ۳۰ روستا تحت پوشش قرار گرفت.
وی گفت: از جمله طرح‌های جالب روستای دیزباد در راستای ارتقای روحیه نشاط همگانی طرح بهترین لبخند است که بر این اساس هر سال یک مرد و یک زن به عنوان شادترین روستایی انتخاب می‌گردد.
روستای “دیزباد بالا” براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ دارای ۹۱۲ نفر جمعیت با بافت معماری پلکانی و با ۲ هزار متر ارتفاع از سطح دریا مرتفع‌ترین نقطه نیشابور است.
محصول گیلاس، آلو و سیب این روستا پیش از تحریم‌ها به کشورهای اوکراین، مالدیو، آسیای میانه و کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می‌شد.
در سال ۱۳۱۸ اولین دبستان غیرانتفاعی ایران بنا به درخواست ساکنان دیزباد در این روستا راه‌اندازی شد و در سال ۱۳۵۵ بالغ بر ۷۰۰ دانش‌آموز را زیرپوشش قرار داد و در سال ۱۳۵۰ بیسوادی در این روستا ریشه‌کن شد که این خبر در روزنامه کیهان ۲۵ مرداد ۱۳۵۱ نیز منتشر گردید.
مرکز شهرستان ۶۰ هزار نفری زبرخان در ۱۰۰ کیلومتری غرب مشهد قرار دارد.