اتوبوس خوابی؛ نتیجه مدیریت اشتباه گرمخانه های تهران!

بزرگنمایی تصویر

به رغم اینکه در روزهای اخیر پدیده اتوبوس خوابی با واکنش های متفاوتی از سوی رسانه ها، کارشناسان آسیب های اجتماعی، اعضای شورای شهر و حتی شهردار تهران روبه رو بود، اما اکنون معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران خبر می دهد که راه اندازی اتوبوس خواب ایده شهرداری تهران بوده است!

به گزارش بلدیه نیوز؛ پدیده اتوبوس خوابی بعد از تولد پدیده هایی مانند، پل خوابی، گورخوابی، کوه خوابی و …. جدیدترین اصطلاحی است که رسانه ها در حوزه آسیب های اجتماعی ایجاد کرده اند. اما آنچه که در این میان مهم است، این است که بعد از انتقادهایی که نسبت به وقوع این پدیده در شهر تهران به رغم وجود مراکزی همچون گرمخانه ها و سامانسراها انجام شد و حساسیت های اجتماعی را بر انگیخت، امااکنون معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران اعلام کرده است که این پدیده توسط شهرداری به وجود آمده است.

محمد امین توکلی زاده در این باره در صحن علنی شورای شهر تهران اعلام کرد: بنا داریم اتوبوس‌هایی را برای کسانی که نمی‌خواهند در شب‌های سرد به گرمخانه یا همراه‌سرا بروند جهت استفاده در شب در برخی از نقاط تهران مستقر کنیم.

او با اشاره به معضل بی‌خانمانی در پایتخت افزود: ‌ساماندهی گرمخانه‌ها در دستور کار قرار گرفته و در حال حاضر بیش از ۲ هزار نفر از طریق گرمخانه‌ها می‌توانند خدمات مربوطه را دریافت کنند و شب‌ها در گرمخانه‌ها اسکان یابند.

به گفته معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران؛ شهروندان نیز در صورت مشاهده با موارد بی‌خانمانی می‌توانند از طریق سامانه ۱۳۷ به ما اطلاع دهند و راهنمایی‌های لازم در این زمینه صورت گیرد.

او در مورد همراه‌سراها بیان کرد: همزمان با کاهش شیوع کرونا مراجعات بیماران از شهرستان‌ها به پایتخت افزایش یافته و ما بر همین اساس بازبینی در همراه‌سراها را با همراهی مناطق شهرداری انجام داده‌ایم و اکنون توسعه همراه‌سراها و ساماندهی آنها مدنظر قرار گرفته است. از مددکاران بیمارستان‌ها نیز خواهش کرده‌ایم در صورت مشاهده موارد نیاز به استفاده از همراه‌سرا برای همراهان بیماران آنها را به مراکز مربوطه معرفی کنند.

این مدیر شهری بر این باور است: ناگفته نماند برخی بنا به دلایل مختلف تمایل استفاده از گرمخانه و یا همراه‌سراها ندارند لذا اتوبوس‌هایی را برای کسانی که  حاضر نیستند و متقاعد نیستند از همراه‌سرا یا گرمخانه استفاده کنند در نظر گرفته‌ایم. ‌درشب‌های سرد این اتوبوس‌ها در میادین اصلی و محل‌های تجمعی استقرار می‌یابند تا به نوعی امکان اسکان موقت برای این افراد ایجاد شود تا در شب‌های سرد این افراد دچار مشکلات بیشتر نشوند.

توکلی‌زاده تاکید کرد: همچنین با هماهنگی شهردار تهران پیشنهاد شده بتوانیم از سالن‌های مدیریت بحران در شب‌های سرد جهت حمایت از این افراد بهره‌مند شویم. همچنین در حال صحبت با خیرین در مناطق مختلف از جمله منطقه ۶ هستیم تا محل‌هایی هم خیرین بدین منظور اختصاص دهند.

معاون شهردار تهران گفت:اتوبوس‌های شب‌خوابی در برخی از محلات مانند شوش، هرندی، ترمینال جنوب و راه‌آهن استقرار یافته تا در شب‌های سرد و یخبندان شهروندانی که تمایل ندارند به گرمخانه بروند از این اتوبوس‌ها استفاده کنند.

این در حالی است که رئیس شورای شهر تهران بعد از گزارش معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران بیان کرد: ‌آیا واقعا استفاده از این اتوبوس‌ها برای بی‌خانمان‌ها درست است؟ و آیا این اتوبوس‌ها که قرار است شهروندان برای حمل و نقل از آن استفاده کنند جهت اتوبوس‌خوابی استفاده شود؟

مهدی چمران یادآور شد:‌تا وقتی می‌توانیم فضا و مکان برای این افراد اختصاص دهیم اتوبوس‌خوابی چندان مفهومی ندارد.

اما توکلی زاده در جواب به سوالات رئیس شورای شهر تهران گفت: اتوبوس‌ها از نوع بی آر تی  نیست و بنا داریم این اتوبوس‌ها کلا جدا از اتوبوس‌های حمل و نقل باشد و مددکار هم در این اتوبوس‌ها استقرار یابد.

به نظر مکی رسد که صحبت های امروز معاون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران صحبت های  شهردار تهران را درباره وقوع این پدیده در شهر تهران نقض می کند. چرا که علیرضا زاکانی در توئیتی که منتشر کرده بود درباره این پدیده تاکید کرد: در روزهای گذشته خبری مبنی بر شب گذرانی افراد بی خانمان دریافت کردم اما باید اعلام کنم که گرمخانه های شهرداری تهران پذیرای این افراد است.

به اعتقاد شهردار تهران؛ اینکه چرا افراد آسیب دیده به این گرمخانه ها نمی روند جای سوال دارد؛از آنجا که شهرداری حکم قانونی ندارد، نمی‌تواند به اجبار این افراد را به گرمخانه‌ها منتقل کند و با خواهش این کار را انجام می‌دهیم.

زاکانی افزود: شهرداری تهران در خط مقدم ساماندهی این افراد قرار گرفته و طی جلساتی که در هیات دولت بر موضوعات محیط زیستی و آسیب های اجتماعی تشکیل شده قرار شد بیش از ۲۰ دستگاه اجرایی به شهرداری در این مسیر کمک کنند.

او درباره افزایش ظرفیت گرمخانه ها در فصل سرما نیز یادآور شد: واقعیت این است که طبق قانون افراد را نمی توانیم به اجبار به گرمخانه ها منتقل کنیم اما شهرداری با تمام توان مصمم است چهره شهر را در شان پایتخت ایران اسلامی تبدیل کند.

مدیرعامل سازمان اتوبوسرانی شهر تهران درباره وقوع این پدیده در اتوبوس های شهر تهران عنوان کرده است: به هر حال افراد مختلفی وارد ناوگان می شوند که در برخی مواقع گزارشاتی در خصوص حضور افراد معتاد در اتوبوس ها وجود داشته و دارد.

محمود ترفع گفت: اما اینکه این افراد تا صبح در یک اتوبوس باشند اصلا امکان پذیر نیست و در خطوط شبانه هر اتوبوسی که به پایان ایستگاه می رسد تخلیه کامل می شود.

به گفته این مدیر شهری؛ در ساعات پایانی شب بدلیل خلوتی مسیرها عمدتا اتوبوس ها کمتر از یک ساعت اول تا پایان خط را طی می کنند که در این مدت افراد تا رسیدن به مقصد در اتوبوس در حالت خواب قرار دارند که با توجه به ساعت حضور افراد امری عادی است.

مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی در عین حال تاکید کرده است: پرداخت هزینه بابت حضور در اتوبوس را تکذیب می کنم چرا که این امر توسط مأموران ایستگاهی در آخر خط کنترل می شود.

اکنون سوالی که مطرح می شود، این است که به رغم اینکه بارها گزارش های رسانه ای مبنی بر بی کیفیت بودن خدمات ارائه شده در گرمخانه های شهر تهران و یا نبود رفتار شایسته با کارتنخواب ها در این مراکز از جمله دلایلی است که آنها ترجیح می دهند شب ها را در کنار فضای سبز اتوبان ها و یا فضاهای بی دفاع شهری سپری کنند تا اینکه به گرمخانه ها بروند؛ چرا شهرداری تهران یک بار برای همیشه بازنگری اساسی و اصولی در بهره برداری از این مراکز نمی کند؟

حتی اگر اتوبوس خواب های کنونی شهر تهران افرادی باشند که توانایی تامین هزینه اجاره یک اتاق کوچک را ندارند، این مساله نشان می دهد که حتی برای اسکان این بخش از بی خانمان ها نیز سازمان های متولی باید راهکار دیگری را اتخاذ کنند نه اینکه تمامی بی خانمان ها را راهی گرمخانه ها کنند.

رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران در این باره در گفت و گو با خبرگزاری ایلنا عنوان کرده است: معضلی که به تازگی شناسایی شده، این است عده‌ای که معمولا مجرد هم هستند و صرفا در تهران کار می‌کنند و جای خواب ندارند، شب را در اتوبوس‌ها می‌گذارنند.

سید محمد آقامیری، در این باره یادآور شد: آسیب‌های اجتماعی پدیده‌ای است که هرچه جلوتر می‌رود، ابعاد گسترده‌تری می‌گیرد. تا پیش از این شهرداری اصلا خود را موظف نمی‌دانست که پیگیر آسیب‌های اجتماعی جامعه باشد، چرا که در شرح وظایف شهرداری نیز چنین چیزی نیست که شهرداری، معتادان متجاهر، کارتن خواب‌ها و کودکان خیابانی را جمع‌آوری کند. همچنان که در دوره قبل نیز کسی این کار را انجام نمی‌داد.

او ادامه داد: در این دوره آقای زاکانی گفت، این معضل اجتماعی است و اگر ما آن را جمع نکنیم، کس دیگری هم نیست که این کار را کند. ایشان آستین بالا زدند و گفتند ما به عهده می‌گیریم هرچند که این کار تاوان سنگینی دارد. چرا که این کار مشکلاتی دارد و اگر ما کار جمع‌آوری را انجام دهیم همه فکر می‌کنند وظیفه شهرداری بوده و تیر و ترکش آن به سمت ما می‌آید، اما اشکالی ندارد، ما این کار را برای رضای خدا انجام می‌دهیم و از طرفی آسیب اجتماعی، آسیب سنگینی در جامعه است و نمی‌توانیم بی‌تفاوت باشیم.

او در واکنش به اینکه بسیاری از این افراد که در اتوبوس‌ها می‌خوابند، معتقدند  گرمخانه‌ها مکان تمیزی نیستند و در نقاط بسیار دوری قرار دارند و تردد به آن‌ها سخت است، بیان کرد: در گرمخانه تا جایی امکانات هست، گرمخانه هتل که نیست. یک فضای اجتماعی عمومی است و الان نسبتا فضای خوبی دارد، چرا که مرتبا رصد و نظارت می‌شود و نسبت به خیلی جاها بهتر است. البته باید تلاش شود که از نظر رفاهی و نظافت درجه یک شود، اما حداقل‌هایی را دارد که عده‌ای در آنجا استراحت کنند.