دکتر مرتضی ضرابی روز دوشنبه در حاشیه نشست تخصصی که به مناسبت هفته جهانی بانک خون بند ناف که در بیمارستان تخت جمشید کرج با حضور گروهی از پزشکان متخصص زنان و زایمان این بیمارستان برگزار شد، در گفت وگو با خبرنگاران افزود: بانک خون بند ناف رویان سال ۱۳۸۴ به منظور تامین سلول های بنیادین برای مصارف درمانی راه اندازی شد که با ذخیره سازی بیش از ۱۷۰ هزار نمونه خون بند ناف، این فرآورده در موارد مختلف مورد استفاده قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه رویان در سراسر کشور ۳۱ دفتر نمایندگی بانک خون بند ناف دارد، اظهار داشت: این بانک ها نمونه ها را جمع آوری و بلافاصله به بانک خون بندناف رویان در تهران ارسال و در این بانک جداسازی سلول های بنیادین و ذخیره سازی انجام می شود.
وی به مهمترین کارکردهای سلول های بنیادین خون بند ناف اشاره کرد و گفت: این سلول ها در درمان بیماری های بدخیم به خصوص بیماری هایی که منشاء خونی دارند مورد استفاده قرار می گیرد.
ضرابی افزود: خون بند ناف و جفت به عنوان یک زباله بیولوژیک دور ریخته می شود در حالیکه سلول های بنیادینی که در خون بند ناف وجود دارد سلول هایی خون ساز است که می تواند به سلول های بنیادین خونی تبدیل شوند.
وی تصریح کرد: کسانی که دچار بیماری های خونی همچون تالاسمی، انواع سرطان های خونی، بیماری های مادرزادی و بیماری های نقص سیستم ایمنی هستند با استفاده از سلول های بنیادین خون بند ناف درمان می شوند.
انجام بیش از ۲۵۰ پیوند با استفاده از سلول های بنیادین خون بند ناف
مدیرعامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف پژوهشگاه رویان گفت: تاکنون در کل کشور بیش از ۲۵۰ پیوند با استفاده از سلول های بنیادین خون بند ناف انجام شده که سهم رویان از نمونه های خون بندناف حدود ۱۰۰ نمونه بوده که برای بیماری های خونی از این سلول ها استفاده شود.
ضرابی افزود: در زمان حاضر از سلول های بنیادین خون بند ناف افزون بر درمان بیماری های خونی در درمان بیماری های غیرخونی هم استفاده می شود ولی این درمان هنوز در مرحله کارآزمایی بالینی است.
وی با بیان اینکه متخصصان معتقد هستند که ظرفیت درمان بیش از ۸۰ نوع بیماری از طریق این سلول ها وجود دارد، اظهار داشت: کارآزمایی بالینی در درمان بیماری هایی همچون فلج مغزی در اطفال، اوتیسم، sma، دیابت نوع یک، آرتروز و سکته های قلبی در حال انجام است و اکنون مراحل یک و ۲ آن انجام شده است.
درمان بیماری های غیرخونی با استفاده از سلول درمانی
ضرابی با بیان اینکه کارآزمایی بالینی درمان بیماری های غیر خونی در مرحله بسیار خوبی است، اظهار امیدواری کرد که طی سه تا پنج سال آینده این بیماران از سلول بنیادین بند ناف استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه ایران بزرگترین ذخیره سلولی را در سطح خاورمیانه دارد، گفت: دانش ذخیره سازی سلول های بنیادین در کشور ما به طور کامل بومی است و اکنون درخواست هایی از سوی کشورهای همسایه برای راه اندازی بانک خون بند ناف در آن کشورها داریم حتی نمونه هایی از خارج از کشور به کشور ما آمده و ذخیره سازی شده است.
وی افزود: اطمینان و اعتماد در کشورهای همسایه برای ذخیره سازی خون بند ناف نوزادان این کشورها در ایران به وجود آمده است .
مدیرعامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف پژوهشگاه رویان تصریح کرد: خوشبختانه جایگاه خوبی در زمینه ذخیره سازی داریم ولی در زمینه کاربرد و استفاده از سلول های بنیادین باید تلاش های بیشتری کنیم.
راه اندازی نخستین پژوهشگاه محصولات زایمانی دنیا در ایران
ضرابی به برنامه های توسعه ای رویان اشاره کرد و گفت: درصدد هستیم بتوانیم منابع سلول های بنیادین را استفاده کنیم و علاوه بر استفاده از این سلول های بنیادین که از مغز استخوان، خون محیطی و خون بند ناف گرفته می شود بانک پالپ دندان شیری را به زودی راه اندازی کنیم.
وی افزود: درصدد هستیم تا به زودی پالایشگاه محصولات زایمانی را راه اندازی کنیم یعنی آن چیزی که بعد از تولد نوزاد به عنوان زباله همچون خون بند ناف، بافت بند ناف، پرده ها و مایع جنینی دورریخته می شود قابل فرآوری شود و در پزشکی مورد استفاده قرار گیرد.
وی با بیان اینکه این پالایشگاه در نوع خود در دنیا بی نظیر خواهد بود، اضافه کرد: زیرساخت های این پالایشگاه آماده شده و بخشی از آن تا پایان سال بهره برداری می شود ولی به طور کامل در سال آینده راه اندازی خواهد شد.
شرکت فناوری بن یاخته های رویان از سال ١٣٨۴ ذخیره سازی سلول های بنیادی خون بندناف نوزادان تازه متولد شده را آغاز کرده و تا کنون موفق به ذخیره سازی بیش از ١۷۰ هزار نمونه شده است.
این بانک با داشتن ٣۱ نمایندگی در استان های مختلف کشور توانسته است، با استاندارد سازی فرآیند جمع آوری و فریز نمونه های خون بندناف و همچنین مراکز پیوند علاوه بر درمان بیماری های بدخیم و نجات جان انسان ها و افزایش چشمگیر امید به زندگی در کشور، از خروج ده ها هزار دلار ارز برای تامین سلول از سایر کشورها جلوگیری کند.